Magazine Logo

Paden naar Ecotopia

Op weg naar een nieuw humanistisch mens- en wereldbeeld

Waardenwerk

In dit verkennend artikel wil ik een beargumenteerd pleidooi houden voor de volgende stelling: 'De tijd vraagt om een nieuwe verhouding tot de natuur en dit houdt in dat we moeten nadenken over een nieuw humanistisch wereldbeeld waarin moraliteit, ascese en spiritualiteit met elkaar verweven raken en bovendien het institutionele raamwerk van de samenleving bepalen. Het is tijd om opnieuw utopische idealen aan te boren! De oproep tot utopische idealen is onder meer ingegeven door de politieke impasse in Europa aangaande noodzakelijke hervormingen van economie en leefstijl. De politiek lijkt op een slaapwandelaar die bij ieder willekeurig stootje een andere richting op draait. Zolang men geen beeld heeft van een na te streven toekomst blijven internationale overeenkomsten steken in holle frasen, die eerder het resultaat zijn van een reactieve dan van een actieve politiek.2 Het is echter niet helemaal fair om de politiek de schuld te geven voor deze toestand. In een tijd van globalisering is de actieradius van politici beperkt. En er is terecht vrees voor omvangrijke sociaal-politieke experimenten. Er is voorzichtigheid geboden bij al te radicale transformaties van de samenleving. Deze 'heuristiek van de vrees' mag echter niet ten koste gaan van het nemen van echte verantwoordelijkheid. Ik zal de stelling in omgekeerde volgorde uitwerken door te beginnen met het appèl om utopische idealen te ontwikkelen. Deze oproep ziet zich de laatste jaren geconfronteerd met belangrijke kritiek die gebaseerd is op een theorie van de verantwoordelijkheid waarin een intrinsieke verbinding wordt gelegd tussen utopie en geweld. Deze kritiek, die voornamelijk door Hans Jonas is gearticuleerd, probeer ik zodanig te begrijpen dat ze een aanklacht wordt tegen een specifieke vorm van utopisme (1). Mijn interpretatie maakt de weg vrij voor een herwaardering van het utopische denken (2). Van hieruit zal ik dan ingaan op het maatschappelijke raamwerk dat in een dergelijke utopie ter sprake moet komen (3) en zal ik de noodzaak van een nieuwe ascetische moraliteit ter sprake brengen die een nieuw begrip van het heden inhoudt (4). De nieuwe verhouding tot de natuur heeft tevens gevolgen voor ons beeld van het humanisme (5) en gaat gepaard met een herwaardering van spirituele en religieuze perspectieven op het bestaan (6). Om de rest van dit artikel te lezen dient u zich in te loggen of te registreren.

WTA

WTA (Het Wetenschappelijk Tijdschrift voor Autisme) is een peerreviewed tijdschrift met als doelstelling het bevorderen van de verspreiding van wetenschappelijk gefundeerde kennis over het spectrum van autismestoornissen in het Nederlands taalgebied. De verbreding van het wetenschappelijk fundament is gericht op de verbetering van de positie van mensen met autisme in de samenleving in de meest brede zin van het woord.

Naar de website.



Ouderschapskennis

Ouderschapskennis, voor opvoedondersteuners en ouderbegeleiders, is een tijdschrift voor de studie van ouderschap en ouderschapsproblematiek. De redactie van Ouderschapskennis weet uit ervaring wat de dagelijkse dilemma’s op de werkvloer van ouders, ouderbegeleiders en opvoedondersteuners zijn.

Naar de website



Waardenwerk

Tijdschrift Waardenwerk richt zich op het onderzoeken en ondersteunen van werken aan waarden op drie, onderling samenhangende niveaus: het niveau van de persoonlijke bestaansethiek, het niveau van werk en professioneel handelen en het niveau van organiseren en besturen.

Naar de website



Participatie en Herstel

‘Participatie en Herstel’ is een voortzetting van het Tijdschrift voor Rehabilitatie en Herstel. Het richt zich op ondersteuning van maatschappelijk herstel, sociale inclusie en het tegengaan van maatschappelijke uitsluiting van mensen met een verslaving of met forensische problematiek.


Naar de website